----------------------------------------------------------

توضیح : مجموعه گفت و گوهای اینجانب با شخصیت ها ی برجسته تاریخ معاصر کرد علاوه بر متن نوشتاری ، به صورت شفاهی هم ثبت و ضبط شده است ، و چون در یک رادیو بین المللی قصد انتشار آنها وجود دارد ، نمونه صداها به زبان فارسی می باشند . این مجموعه با انتشار گفت و گو با آقای مصطفی هجری آغاز شد و مجموعه کامل سخنان در کتاب " در حصار مدارها " وجود دارند که در عید نوروز منتشر خواهد شد.

*  شنیدن صدا :

----------------------------------------------------------

1. آقای طالبانی ، بعد از انتخابات عراق ،  قانون اساسی  مورد نظر شما چه خواهد بود و چه تاثیری در روند تغییرات عراق خواهد داشت ؟

من فکر می کنم که این قانون یک سرچشمه قانون اساسی عراق می شود و خواسته ما این است که عراقی متحد و دمکراتیک و فدراتیو و متفق یه وجود بیاید و قانون اساسی عراق بر مبنی حقوق بشر باشد و به صورت توافقی بین نیروهای عراقی ، هم می خواهیم که مشکلات ومسایل را حل و فصل کنیم ، مثلا را بطه دین و دولت ؛ تصور می کنیم که هم دین می تواند اسلام باشد و هم می تواند بر اساس دمکراسی دینی باشد و آزادی مذهب و نمی توان انتظار و توقع داشت که اسلام تنها دین و مبدا قانون اساسی عراق باشد .

ما به همراه تمام احزاب اسلامي‌ بر اين نكته رضايت داديم كه عراق بايد به شيوه جمهوري فدرال اداره شود و اتحاد اقوام آن بايد به شكل اختياري باشد، يعني ما با همه احزاب اسلامي ‌سني و شيعه در اين زمينه به توافق رسيده‌ايم، در حال حاضر زمينه ايجاد يك حكومت اسلامي ‌در عراق وجود ندارد، که مشابه  جمهوري اسلامي ‌ايران باشد و يا به شيوه ای کاملا اسلامي‌ باشد. ما خواستار تشكيل جمهوري فدراتيو عراق هستيم. من فكر مي‌كنم آنچه كه كردها خواسته‌اند، هماني است كه 12 سال پيش آن را مي‌خواستند، ما از ايجاد حكومت مستقل كردستان صرف نظر كرديم تا با اعراب عراقي و شیعیان ، متحد شويم و يك حكومت دمكراتيك و فدرال تشكيل دهيم .

2. روابط کردها با آقای سیستانی – رهبر مشهور مذهبی -  چگونه است و ایشان چه نقش و تاثیری را در سیاست عراق دارند ؟

به نظر بنده ، رابطه ما با جناب آقای آیت الله سیستانی بسیار خوب است وخود من چند بار به حضور ایشان رفته ام و نظریاتشان بسیار دمکراتیک و به نفع مردم عراق است و ما فکر میکنیم که نقش ایشان بسیار مثبت است و رای براین است که شان ایشان بسیار فراتر از احزاب و اختلافات سیاسی است . ایشان بیشتر یک ناظر مدبرند و کمترین دخالتی در سیاست عراق ندارند .  

3.  شما اعلام کرده ا ید که  «شروط ما براي پذيرش يكي از پست‌هاي عالي دولت انتقالي عراق، اعطاي خودمختاري به كردستان، اخراج عرب‌ها از كركوك و الحاق آن به كردستان، ادامه فعاليت پيشمرگ‌ها و اختصاص يك چهارم بودجه كشور به كردستان است.» ، این مساله خودمختاری تا چه اندازه در معادلات سیاسی عراق اهمیت دارد ؟

ببینید ، این خواسته درست و منطقی کردها است که به صورت خودمختار اداره شود و به صورت منطقی و دمکراتیک در کنار دیگر قومیت ها و برادران شیعه ، به بازسازی و عمران عراق کمک کنند و خوشبختانه هم دوستان ما نسبت به این خواست تاریخی  کردها نظر مثبت دارند و سعی میکنیم با همکاری هم چهارچوبهای درست این خواست ملی و تاریخی را اجرا کنیم . چون خواسته عمومی، همان جمهوری دمکراتيک  و مردم سالار در عراق است، با رعايت حقوق شهروندی و اقليتي....

خواسته کردها هم ؛ وجود فضايی آرام  و منطقی و دمکراتیک برای برقراری زمينه توسعه و اجرای برنامه های مورد نظر اتحاد رهبران و شرکت کنندگان در صحنه سیاسی عراق است و اینکه به  درستی در فضایی دوستانه بتوان بعد از  گزينش 275 نماينده مجلس ملی و اعضای 18 مجلس ايالتی ، مراحل بعدی تاسیس حکومت عراق را دنبال کنیم  ، از طرف ديگر در مجلس ملی کردستان عراق هم دومين دوره انتخابات برای رقابت بر سر 111 کرسی است. که کمال عبدالکريم فواد ، از طرف جبهه ميهنی ، رياست مجلس را عهده دار شد .. .

من معتقدم كه علاووه بر کردها ، تمام عراقي‌ها بايد از حقوق يكساني برخوردار باشند، طوري كه هيچ فرقي بين عرب، كرد، تركمان، آشوري، مسلمان، مسيحي، شيعه و سني وجود نداشته باشد، البته قانون هم اينها را به يك چشم نگاه خواهد كرد، البته انتخاب با توجه با شايسته‌سالاري خواهد بود نه اينكه با توجه به قوميت و مذهب، ما ديگر نبايد اين مسائل را مهم جلوه دهيم.

4. خودمختاری کردها ی عراق چه تاثیری را بر خواست های کردهای ایران و ترکیه خواهد داشت ؟

فکر میکنیم که هرحرکت و پیشرفتی در کردستان عرا ق به سوی فدراتیو ، دمکراسی و مردم سالاری و آرمانهای آزادیخواهانه و مدنی کردها ، تاثیر مثبت و بسزایی را در دیگر مناطق کردها خواهد داشت . بدون شک اين روند تأثير مثبت خود را بر ديگر بخشهای کردستان خواهد گذاشت و در نتيجه راه برای دمکراتيزه کردن منطقه آماده می گرديد و بنا به وجود پتانسيل های موجود در منطقه، اين خود بزرگترين کمک به برقراری صلح و آرامش در منطقه می بودو کردها می خواهند يک قدم فراتر از خودمختاری و خود گردانی بروند ..... و همه شواهد و قراين حاکی از آن است که کردها می خواهند اين بار در موزاييک قدرت منطقه دارای نقشی پردوام و فعال داشته باشند.

5. شما نامزد ریاست جمهوری هستید ، آیا در نخست وزیری نقش بهتری خواهید داشت یا ریاست جمهوری ؟

البته کردها در نخست وزیری می توانند نقش بهتر و موثرتری داشته باشند ، اما برادران شیعه مااصرار می ورزند و می گویند که آنها طالب این پست هستند و ما هم نمی خواهیم با برادران شیعه اختلافی داشته باشیم و بنده هم از طرف رهبری کردستان عراق نامزد ریاست جمهوری شده ام . 

به هر حال ما  مصمم هستیم که  آزادی و دمكراسي در كشورمان پياده شود و سعي مي‌كنيم كه اين سيستم دمكراتيك و فدراتیو  و مردم سالار را در كشورمان ايجاد كنيم،  پيش از هر چيز، بر اين نكته تأكيد می کنیم که حكومت جديد عراق بايد شامل نمايندگان تمام احزاب سياسي باشد، كه بتوانند نماينده شايسته‌اي در شوراي حكومت داشته باشند و در شوراي حكومت نمايندگان اعراب سني بايد كاملاَ مشخص شوند و تعداد اعضاي شوراي حكومت، بايد بيشتر شوند و نمايندگان عرب‌هاي سني بايد توسط خود آنان انتخاب شوند نه اينكه ما آنها را انتخاب نماييم و حالت استصوابی به وجود اید و لازم است كه حكومت جديد استقلال به تمام معنا را داشته باشد و قدرت تام‌الاختيار را براي اداره امور عراق در دست داشته باشد.

بارها گفته ایم که تقسيم قدرت در دوران انتقالي بايد با توافق ميان سه گروه بزرگ عراق يعني سني و شيعه و كردستاني‌ها صورت گيرد، در آن صورت جمهوري عراق توسط تمام جناح‌ها مورد حمايت قرار خواهد گرفت و ديگر هيچ كس اعتراضي نخواهد داشت، ولي پس از پايان اين دوران ما با توجه به شايستگي افراد، سمت‌ها را در اختيار آنان قرار خواهيم داد و در آن زمان ديگر هيچ تفاوتي بين كرد و عرب و شيعه و سني نخواهد بود. ديگر تقسيم قدرت صورت نخواهد گرفت در آن زمان ما رييس شوراي رياست خواهيم داشت نه رييس‌جمهور؛ اگر رييس اين شورا، عرب شيعه و يا كرد شيعه باشد، لازم است كه نخست‌وزير، عرب سني و يا كرد سني باشد و به همين ترتيب، مسؤوليت‌ها تقسيم خواهد شد.

لطفا نظریات و نقدهای سازنده و راهگشای خود را به وبلاگ " قانعی فرد " ، ارسال بفرمایید:

www.hasbohal.blogspot.com