مـــێدیا    

[ 28.03.2004 ]

 

آيا جهان ديگرى همچون جهان ما وجود دارد؟

پژوهشگران هر چه بيشتر و بيشتر سياره هاى جديدى را كشف ميكنند، كه بدور ستارگان ناشناس ميگردند. آيا كشف “زمينى ديگر” محتمل تر ميشود؟
 

 آيا ما انسانها در عالم، تنها هستيم؟ آيا خورشيد ما، تنها نمونه اى از ميلياردها ستاره، در سراسر گيتى است كه، سياره اى بدور آن ميچرخد كه، موجودات زنده در آن بوجود آمده اند؟ آيا تنها بصورت اتفاقى بود كه، حيات بر روى زمين، تكامل بيولوژيكى يافته و پس از ۴ ميليارد سال، سرانجام موجوداتى را بوجود آورد كه، شايد قادر باشند حتى، به چنين پرسشهائى پاسخ گويند؟
 
يكى از نخستين كسانى كه جرات كرد، چنين سوالاتى را در حضور ديگران مطرح كند، با زندگى خود، بهاى آنرا پرداخت. او يك راهب ايتاليائى به نام Giordana Bruno بود، كه بخاطر اين ادعاى خود، كه جهانهاى ديگرى نيز همانند جهان ما وجود دارند، در ماه فوريه سال ۱۶۰۰ در شهر رم، بر روى تلى از هيزم در آتش سوزانده شد.

خوشبختانه آن زمانها گذشته اند اما، پرسشها باقى مانده اند و براى آنها هنوز هم پاسخى يافت نشده است. زيرا دانشمندان، تاكنون در هيچ جا خارج از كره زمين، قادر نبوده اند وجود حيات را ثابت كنند، چه برسد به اين كه، سياره اى را خارج از منظومه شمسى بيابند كه، از اين نظر، به زمين ما شباهت داشته باشد. اما پژوهشگران روى اين حساب ميكنند كه، كشف يك زمين ديگر، تنها به زمان نياز دارد.
 
اين اطمينان خاطر، دلايل خود را دارد. نخست اينكه: طى سالهاى گذشته كارشناسان علم ستاره شناسى موفق شده اند، به اثبات رسانند كه، اصولآ سياراتى خارج از منظومه شمسى ما  وجود دارند. نه از طريق مشاهده مستقيم، چرا كه نور انعكاسى اين سيارات، بسيار ضعيفند. بلكه، با محسابات بسيار دقيقى كه در مورد ستاره مركزى اين سيارات انجام گرفته اند. اين محاسبات  تاثير قوه جاذبه اين سيارات را بصورت مكرر و ادوارى بر ستاره مركزى،  مشخص ميسازند. از اين طريق، تا كنون ۱۱۹ سياره، خارج از منظومه شمسى ما كشف شده اند. البته بايد گفت كه اينها، همه سيارات غول آسائى هستند همچون سياره مشترى، مملو از گازهاى مختلف، كه براى بوجود آمدن حيات، امكانى را بدست نميدهند. اما اين امر، امكان وجود سياراتى چون زمين را نقض نميكند. از آنجائيكه چنين سياراتى بسيار كوچكند و قوه جاذبه اندكى دارند كه بر ستاره مركزى خود كمتر اثر ميكند محاسبه ارقام وجودى آنها دشوارتر است.
 
دليل دوم براى خوشبينى بيشتر، مدلهاى كامپيوترى كارشناس ستاره شناسى بريتانيا Barrie W. Jones ميباشند. او ميخواست بداند كه، اصولآ مناطقى در اطراف  ستارگان دور وجود دارند كه، سياراتى همچون زمين بتوانند، بر روى مدارهاى ثابت بدور آنها  بگردند؟ او به اين نتيجه رسيد كه، تنها در كهكشان راه شيرى، صد ميليارد منظومه وجود دارد كه، ميتوانند سياره اى همانند زمين را، در خود جاى داده باشند. بر حسب محاسبات جونز يكى از آنها احتمالآ در فاصله ۴۶ سال نورى، بدور ستاره اى ميچرخد كه، در تصوير فلكى دب اكبر جاى گرفته است.

اما چگونه ميتوان رد اين سياره بسيار كوچك را گرفت؟  تلسكوپهاى زمينى كه قادر باشند اين سياره را در اصطلاح “بينند”، وجود ندارند. اما در عوض بزودى “Corot” به ميدان خواهد آمد، يك ماهواره اروپائى كه از مدار خود بدور زمين، بدون مزاحمت اتمسفر، ستارگان مشكوك را تحت نظر ميگيرد. بدين ترتيب كه، زمانيكه يك سياره از جلوى قرص روشن يك ستاره عبور ميكند، نواسانات كوچك نورى ايجاد مينمايد كه، ماهواره “Corot” قادر است آنها را ثبت نمايد. سپس بر اساس اين نوسانات نورى، بزرگى، جرم حجمى و اطلاعات مربوط به مدار چرخش اين سيارات ميتوانند محاسبه گردند.

اگر اين ماهواره ديده بان يك همزاد كره زمين را بيابد، هنوز هم اين پرسش باقى خواهد بود كه، آيا بر روى اين سياره، حيات وجود دارد يا نه. در اينجا هم بايد محتاط بود. زيرا مولكولهاى مواد عالى، آجرهاى سازنده حيات، را ميتوان در سراسر كيهان يافت و قوانين طبيعت در همه جاى كائنات صدق ميكنند، به عقيده تقريبآ تمامى دانشمندان، تحت شرايطى همچون بر روى كره زمين، اجبارآ حيات بوجود ميآيد. اما اينكه آيا اين حيات تا جائى تكامل يافته است كه، موجوداتى را خلق كند، كه در گير اين تفكر شوند كه، آيا در جهان هستى تنها هستند يا نه، پرسشيست كه، شايد ما هرگز پاسخى براى آن نيابيم.

 

  ده‌نگ‌وباس

  سیاسه‌ت

  كۆمه‌ڵایه‌تی

  هونه‌رو ئه‌ده‌ب

  ژنان

  زانست

  نێونه‌ته‌وه‌یی

  ئاگاداری

 

 

[Mediya 2000 - 2004 © Copyright]